Àpi-fèr(-perfoulia)
Smyrnium perfoliatum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi-bouscas.
Noms en français : Maceron de Crète, Maceron perfolié.
Descripcioun :L'àpi-fèr-perfoulia s'atrovo quasimen qu'en Prouvènço séusouso, aqui trachis dins li prado umido e proche dis oustau. Douno d'èr au coumun àpi-fèr, Smyrnium olusatrum, pamens se recounèis eisa à si fueio qu'embrasson la cambo e si pichot fru (2 à 4 mm) gaire rufa.
Usanço :Coume pèr soun cousin, l'àpi-fèr, tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino e li fueio (blanchido), li flour (chaplado dins l'ensalado o adoubado dins lou vinaigre), li tijo (pelado). Li grano podon remplaça lou pebre. Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn aquest àpi-fèr èi depuratiéu....
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Abriéu à jun
Liò : Prado umido
- Escoumbre e proche dis oustau
- Bos clar
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Smyrnium perfoliatum L., 1753
Pisso-mèu(-de-Gargano)
Lamium garganicum
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Lamier du mont Gargano.
Descripcioun :Aquéu Lamium que sèmblo au pisso-mèu, trachis dins li tepiero roucaiouso, li roucaio e lis esboudèu de basso mountagno. Pamens pòu mounta fin qu'à 2300 m. Es uno planto raro au couchant, mai coumuno au levant. La flour fai pu de 2,5 cm de long e la petalo de darrié èi pas gibado coume aquesto dóu pisso-mèu. Coumpara emé lou pisso-mèu que ié sèmblo proun.
Usanço :Li fueio e li flour devon èstre manjadisso coume la maje part di Lamium. (F. Couplan, op.cit. p. 360). Poudès tambèn, coume d'enfant, ié suça si flour sucrado.
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2,2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Roucas
- Esboudèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso-Nord
Ref. sc. : Lamium garganicum L., 1753